..:: SAHABELER ::..

ABDULLAH B. AMR B. EL-�S

Ash�b�n ileri gelen f�kihlerinden ve ayn� zamanda Ab�dile*den olan sah�bi. Ebu Muhammed veya Ebu Abdurrahman k�nyesiyle tan�nan Abdullah, Amr b. As'�n o�lu idi. Annesi de R�ita (Reyta) binti M�nebbih'tir. Abdullah, babas� Amr b. el-As'dan �nce m�sl�man oldu ve onunla birlikte Hicri yedinci y�lda Med�ne'ye hicret etti.

Abdullah b. Amr (r.a.), Hz. Peygamber (s.a.s.)'in meclislerine devam ederdi. Onun tan�nd�� zelliklerden biri, Ras�lullah'�n s�zlerini ezberlemek ve kaydetmekti. Ash�b, Abdullah'�n her �eyi yazd��n� g�rerek, onu, bundan vazge�irmek istemi�ler ve ona ��yle demi�lerdir: "Sen Ras�lullah'tan i�itti�in her �eyi yaz�yorsun. Halbuki Allah Res�l�, gazap ve ho�nutluk hallerinde de s�z s�ylemektedir. "Bunun �zerine teredd�de d��en Abdullah, durumu Hz. Peygambere anlat�nca Ras�lullah, onu dinledikten sonra ��yle buyurdu: "Yaz, ��nk� can�m� kudret elinde tutan y�ce Allah'a yemin ederim ki, a�z�mdan haktan ba�ka bir �ey ��kmam��t�r." (Ahmed b. Hanbel, M�sned, II, 158).

Abdullah b. Amr, gece ve g�nd�z�n� Allah yoluna vakfeden sah�belerdendi. B�t�n vaktini oru� ve namaza adam��t�. Abdullah bu h�liyle ilgili olarak �unlar� anlat�r:

"Babam, beni Abdullah b. Abb�s'�n k�z� Umre ile evlendirdi. Fakat ben hep namaz ve oru�la vakit ge�irdi�imden e�imle ilgilenememi�tim. Bir g�n babam, gelinini ziyarete geldi. Beni nas�l buldu�unu sormu�, e�im ona �u cevab� vermi�ti: "Kocam, erkeklerin en �ereflilerindendir, fakat bizi aray�p sordu�u yok..." Babam, zevcemin bu s�zlerinden �z�lerek, beni aray�p sordu ve ��yle dedi: "O�lum, sana, Kurey�'in en �ereflilerinden bir kad�n ald�m. Sen ise ��yle yapt�n, b�yle yapt�n!.." Daha sonra da, Ras�lullah'a giderek beni �ik�yet etti. Ras�lullah, babam� dinledikten sonra beni �a��rd�. Hemen y�ce huzurlar�na vard�m. Hz. Peygamber (s.a.s.):

- Sen g�nd�zleri oru� mu tutars�n?

- Evet, ya Ras�lullah!

- Geceleri namaz m� k�lars�n?

- Evet, ya Ras�lullah!

Bunun �zerine Ras�lullah �unlar� s�yledi:

"- Fakat ben, oru� tutar ve yerim; namaz k�lar ve uyurum, zevcelerimle de ilgilenirim. Benim s�nnetim budur. Benim s�nnetimden ayr�lan benden de�ildir."

Ras�lullah bana:

- Sen Kur'an'� ayda bir kere hatmet!... dedi. Ben de:

"Fakat ben kendimi daha kuvvetli hissediyorum" dedim.

"O halde on g�nde bir kere hatmet" buyurdular.

"Fakat ben daha fazla da okuyabilirim" dedim.

"O halde �� g�nde bir hatmet", buyurdular.

Sonra oruca de�inen Hz. Peygamber:

"Ayda �� g�n oru� tut!" dedi.

Ben, "Daha fazla tutmaya g�c�m yeter." dedim.

Ancak Ras�lullah, daha fazlas�na m�s�ade etmedi. Ben ise daha fazlas�n� rica ettim. O zaman m�s�ade buyurdu. Ne var ki ben daha fazla tutmakta �srar ettim. Sonunda Allah Res�l� ��yle buyurdular:

"Orucun en faziletlisi, karde�im Davud (a.s.)'�n orucudur. O, bir g�n oru� tutar, bir g�n yerdi."

Bunu da il�ve ettiler "Her ab�din, ibadet i�in at�l�mlar duydu�u anlar vard�r. Fakat bunu bir bezginlik takip eder. O zaman insan ya s�nnete do�ru gider, ya bid'ate. Bezginlik an�nda s�nnete do�ru giden hidayete ermi� demektir. Ba�ka bir yola giden ise hel�k olur." (Buh�ri, Savm, 55, Nik�h, 89, Tehecc�d, 20; M�slim, S�y�m, 192; Nes�i, S�y�m, 76; �bn Hanbel, II, 194, 198)

Bu hadis-i �er�fin r�visi der ki: Abdullah b. Amr, b�t�n hayat�n� Ras�lullah'�n bu tavsiyeleri �er�evesinde ge�irdi. �htiyarl��nda bile, ayn� �ekilde hareket etti. Bazen de g�nlerce oru� tutar, sonra orucunu bozar ve ��yle derdi: "Ras�lullah'dan bu h�l �zere ayr�ld�m. Bu h�li b�rak�p ba�ka bir h�le girmek istemem."

Abdullah b. Amr, Hz. Peygamber (s.a.s.) devrinde bir�ok gazaya kat�ld�. Genellikle s�varilerle birlikte hareket ederdi. Son derece c�mert, eli a��k bir adam oldu�undan, eline ge�en her �eyi da��t�r ve herkesi memnun ederdi. Onun cihada kat�ld��n� g�steren had�sler pek �oktur. Bunlardan, onun, gazaya ��kan m�cahidleri haz�rlama g�revini y�r�tt��n� de anl�yoruz.

Amr b. H�ris ez-Zeb�di diyor ki: Bir g�n Abdullah b. Amr b. el-�s'a sordum:

- Ya Eba Muhammed! Biz �yle bir yerdeyiz ki, burada bir dirhem ve dinar nam�na para yoktur. B�t�n mal�m�z davarlar�m�zdan ibarettir. Bunlar� de�i�tirerek al��-veri� yap�yoruz.

Bir ine�i, bir m�ddet i�in koyun kar��l��nda al�yoruz. Yahut bir deveyi birka� inek kar��l��nda veriyoruz. Deve kar��l��nda at ve k�srak al�yoruz. Fakat bunlar�n hepsi zamanla kay�tl�d�r. Bunda bir zarar var m�?

-Tam adam�n� buldun, dedi. "Ras�lullah bir g�n yan�mda bulunan develere askerleri bindirerek, bir tarafa sevketmemi emir buyurdu. Develerin askerlere yetmeyece�ini g�rd�m. Ras�lullah'a vararak, baz� askerlerin bineksiz kald�klar�n� s�yledim. O zaman Ras�lullah, bana �u cevab� verdi: "Sadakalardan gelen erkek develer kar��l��nda di�i develer sat�n al ve askerlere binek temin et!.. " Ben de bir erkek deve kar��l��nda �� di�i deve sat�n alarak, b�t�n askere binek sa�lam�� oldum. Daha sonra Ras�lullah, sadakalara ait olan develerin bedelini �dedi."

Asr-� Saadet'ten sonra, Abdullah b. Amr'�n kat�ld�� en �nemli cihad Yerm�k't�r. Abdullah'�n babas� Amr b. el-�s, bu cihad hareketinin kumandanlar�ndan biriydi. Abdullah bu sava�ta b�y�k yararl�klar g�stermi�ti. (�bn�'l-Es�r, �sd�'l-C�be, 111, 234).

Kendisi Amr b. As'�n o�lu oldu�undan, tabii olarak babas�n�n hareket �izgisini takip etmi�ti. Ne var ki, Abdullah'�n babas�n�n yan�nda bulunmas�, Mu�viye'yi k�r� k�r�ne destekledi�i anlam�na gelmez. ��nk� o, sonuna kadar tarafs�zl��n� koruyan b�y�klerdendi. Kendisi babas�yla birlikte Mu�viye'nin taraf�nda bulunmas�na ra�men, S�ff�n'da sava�a kat�lmad�. Hi�bir m�sl�man�n kan�n� d�kmedi ve hi�bir zaman bir m�sl�mana kar�� silah �ekmedi.

S�ff�n'da Amm�r b. Y�sir'in �eh�d olmas� �zerine, Hz. Abdullah'dan gelen �u rivayet her �eyi a��klamaktad�r:

Hanzala b. Huveylid ��yle anlat�r: "Muaviye'nin yan�ndayd�m. Amm�r'�n kesik ba�� i�in birbiriyle tart��an iki adam geldi. Bunlar, birbirleriyle Amm�r'� ben �ld�rd�m, diye �eki�iyorlard�. Abdullah, onlara �u s�zleri s�yledi: ��inizde onu �ld�ren kimse sevinsin! ��nk� Ras�lullah: "Amm�r'� azg�n bir topluluk �ld�recektir. " buyurmu�tur. (�bn Sa'd, Tabakat, 111, 252). Abdullah'�n bu hadisi rivayet etmesi Mu�viye'yi endi�elendirmi� ve Abdullah'a ��yle demi�ti:

-O halde, sen ni�in bizimle berabersin? Abdullah:

- Babam beni, bir g�n Ras�lullah'a �ik�yet etti. Ras�lullah da bana ��yle emretti: "Baban hayatta olduk�a ona itaat et ve onu dinlememezlik etme." ��te bunun i�in sizinle beraberim. Fakat asla sava�a kat�lmam! (Ahmed b. Hanbel, II, 166).

Ayn� olay�, Abdullah b. H�ris de naklediyor ve diyor ki: "Ben, Abdullah b. Amr ve Mu�viye ile birlikte y�r�yordum. Abdullah, babas� Amr b. el-As'a bakarak dedi ki: Ras�lullah'�n �u s�zleri s�yledi�ini duydum: "Amm�r'� azg�n bir topluluk katledecektir!.. " Bunun �zerine Amr b. el �s Mu�viye'ye bakarak: "Duydun mu ne dedi�ini?" dedi. Mu�viye hemen durumu kurtarmak i�in: "Amm�r'� biz mi �ld�rd�k ya? Onu buralara getirenler �ld�rd�!" dedi. (�bn Sa'd, Tabakat, 111, 252, �bn�'l-Es�r, el-K�mil, 111, 311).

B�t�n bu sahih riv�yetlerden anl�yoruz ki, Abdullah b. Amr fitneye kar��may�p, m�sl�man kan� d�kmedi. Hatt� m�sl�manlar�n birbiriyle u�ra�mas�n�, birbirlerine sald�rmalar�n� daima �z�nt�yle kar��lay�p bu hareketleri k�t�lemekten geri durmad�. (�bn�'l-Es�r, 111, 234).

Bu iki olay, Abdullah'�n yaln�z bir mecliste de�il, bir�ok topluluklarda bildi�ini s�ylemekte teredd�t etmedi�ini g�stermektedir. Nitekim bir g�n Abdullah ile Ebu Sa�d el-Hudr� ve Hz. H�seyin (r.a.) Mescid-i Nebev�'de bulunduklar� s�rada, S�ff�n olay� hat�rlanm�� ve s�z konusu edilmi�ti. Ebu Sa�d Abdullahta, "S�ffin harbinde �aml�larla bulunmas�n�n ne gibi bir hikmete dayand��n�" sordu. Abdullah'�n verdi�i cevap �uydu: Ben S�ffin savas�na kat�lmad�m. ��nk� b�yle bir sava�a kat�lmak bizim Allah Res�l�'nden ald��m�z terbiye ve hidayete ayk�r�yd�. Fakat Ras�lullah bana, "Babana itaatsizlik etme!" buyurmu�tu. ��te bunun i�in babam�n yan�ndan ayr�lmad�m. Ancak asla sava�a kat�lmad�m ve hi�bir m�sl�mana silah �ekmedim."

Abdullah b. Amr hicr� altm��be�'inci y�lda yetmi�iki ya��ndayken M�s�r'�n F�stat �ehrinde vefat etti ve oraya defnolundu.

Abdullah (r.a.) ash�b aras�nda ilim ve faz�letiyle tan�n�rd�. Arap�a'n�n yan� s�ra �br�ni'ce ve S�ry�nice bilirdi. B�ylece Tevrat ve �ncil'i de okuyup, tetkik etme imk�n� bulmu�tu. Hz. Ebu H�reyre (r.a.) Abdullah'tan bahsederken; Abdullah'�n daha fazla hadis bildi�ini, zira onun hadisleri yazd��n�, fakat kendisinin yazmad��n� s�ylemektedir. (Buh�fi, Ilim, 39).

Abdullah Ras�lullah'dan duyduklar�n� yazarak bu hadisleri bir arada toplayan bir kitap meydana getirmi�ti. Bu kitaba "es-Sahifet�'s-Sad�ka" ad� verilirdi. Kendisine bir �ey soruldu�unda buna bakarak cevap verirdi.

Ebu Kubeyl �unu riv�yet ediyor: Abdullah'�n yan�nda bulunuyorduk. Kendisine bir soru soruldu: "Hangi �ehir daha �nce fetholunacakt�r? Kostantiniyye mi, Roma m�?.." Abdullah, soruyu dinledikten sonra bir sand�k getirdi, i�inden bir kitap ��kartt� ve ona bakarak �u cevab� verdi: "Bir g�n Ras�lullah'�n �evresinde oturmu� yaz� yaz�yorduk. Derken Ras�lullah'a bir soru soruldu: "�u iki �ehirden hangisi daha evvel fetholunacak; Kostantiniyye mi, Roma m�?" Allah Ras�l�, �u cevab� verdiler: "�nce Herakl'in �ehri (Kostantiniyye yani �stanbul) feth olunacakt�r." (Ahmed b. Hanbel, M�sned, II, 176).

Abdullah b. Amr Ras�lullah'tan yediy�zyirmiiki hadis riv�yet etmi�tir. Bunlardan on yedisini Buh�r� ve M�slim m��tereken riv�yet ederler. Ayr�ca ondan Buh�ri'de sekiz, M�slim'de yirmi kadar had�s kaydedilmi�tir. �ok had�s rivayet etti�i i�in Muksirundan say�lmaktad�r.

Abdullah b. Amr bizzat i�iterek Ras�lullah'tan hadis-i �erif rivayet etti�i gibi, Hz. �mer'den, Abdurrahman b. Avf'dan, Muaz b. Cebel'den, Eb�'d-Derd�, gibi bir�ok sah�beden hadis riv�yet etmi�tir. Kendisinden de, Enes b. M�lik, Eb� Um�me, Sehl b. Hanif, Abdurrahman b. H�ris b. Nevfel, Mesr�k b. Ecd�, S�id b. elM�sevveb, C�beyr b. N�feyr, S�bit b. �y�d el-Ahnef, Kayseme b. Abdurrahman el-Ca'fi, Humeyd b. Abdurrahman b. Avf, Z�r b. Hubeys, kendi o�lu Muhammed, T�vus, Salih b. Keys�n, �mir b. Sur�hil, Sa'b�, �bn Ebi M�leyka, Urve b. Z�beyr, Abdurrahman b. C�beyr, �krime, Eb� Seleme b. Abdurrahman, Eb� Zur'a b. Amr b. Cerir, Ebu'z-Z�beyr el Mekki, Amr b. Din�r Hasan-� Basri ve daha pek �ok �lim hadis riv�yet etmi�tir.

Abdullah'�n ders halkalar� son derece geni�ti. Hadis ��renimi g�rmek isteyenler uzak ve yak�n diyarlardan gelerek ondan ders okurlard�.

Naha �limlerinden biri der ki: �lya mescidine giderek, bir cemaatle birlikte iki rek�t namaz k�ld�m. Derken adam�n biri geldi. Bana yak�n bir yerde namaza durdu. Herkes bu adam�n yan�na ko�tu. Me�er bu zat, Abdullah b. Amr b. el-�s'm��. O, namazdan sonra oturup, halka ders vermek istedi. Fakat Mu�viye'nin o�lu Yezid'in el�isi gelerek onu �a��rd�. Bunun �zerine Hz. Abdullah, cemaate bakarak: "Bu adam (Yezid) benim size Allah Ras�l�n�n hadislerini ��retmemi istemiyor. Onun babas� da bunu istemezdi. Halbuki ben Allah Ras�l�nden �unu i�ittim: "Ya Rabbi �u d�rt husustan sana s��n�r�m: Fayda vermeyen ilimden, hu�ua varmayan kalpten, doymayan nefisten ve kabul olunmayan duadan..."(Nes�i, �sti�ze, 18, 21, Tirmiz�, Deav�t, 68; �bn M�ce, Dua, 2; Ahmed b. Hanbel II, 167, 198, 340).

Abdullah'�n talebeleri, onu son derece sever, etraf�nda oturup ders dinlerlerken, birisinin gelip, bu dersi bozmas�n� istemezlerdi. Bir g�n adam�n biri, Abdullah'� g�rmek istedi. Bunun i�in de saflar� yararak ilerlemesi gerekti. Talebeleri hemen bu adam� durdurmak istemi�lerse de, Abdullah: "B�rak�n�z gelsin" deyince adam saflar� yara yara Hz. Abdullah'�n yan�na var�p;

- Bana, Ras�lullah'dan dinleyerek ezberledi�in bir s�z s�yle! dedi. Abdullah b. Amr bu adama �unlar� s�yledi:

- Ras�lullah' (s.a.s.)'�n ��yle buyurdu�unu ondan dinledim: "M�sl�man, m�sl�manlar�n, onun dilinden ve elinden emin oldu�u kimsedir. Muh�cir, Allah'�n yasaklad�� her �eyden uzak olan ki�idir." Abdullah (r.a.)'�n ilminden en �ok istifade eden �ehirlerden biri de Basra idi. Basra'da, herkesten �nce oran�n valileri derslerine ko�arlard�. Onun riv�yetlerinden �mmet istif�de etmi�tir.

Ahmed A�IRAK�A

Abdullah b. Amr b. el-�s'tan Riv�yet Edilen Hadisler

"D�nyada ad�let tevzi edenler, k�yamette bu davran��lar�n�n m�k�fat� olarak inciden minberler �zerinde dururlar."

"Merhamet edenlere, Allah rahmetini esirgemez. Yerdekilere ac�y�n�z ki, g�ktekiler de size ac�s�nlar."

"Cebr�il, bana, kom�u hakk�n� g�zetmeyi o kadar tavsiye etti ki, kom�unun kom�uya miras�� olaca��n� sand�m."

"Allah, ilmi, insanlardan �ekerek kald�rmaz. �lmi, alimlerin �l�m�yle �eker. Ortada �lim kalmay�nca, c�hiller ba�a ge�erler; sorulanlara ilimsiz cevaplar verirler, hem kendileri sapar, hem ba�kalar�n� sapt�r�rlar."

"�mmetimin z�limden korktu�unu ve ona 'sen z�limsin' denmekten �ekindi�ini g�r�rseniz, onda bir hay�r kalmam��t�r."

"Kalbinde bir hardal tanesi kadar kibir olan cennete giremez."

"R��vet alanla veren mel'undur."

"Az� sarho� edenin, �o�u da haramd�r."

Ras�lullah'a sordum: Baz� k�firlerin cenazeleri ge�iyor, onlara aya�a kalkal�m m�? Allah Ras�l� buyurdular: "Evet, kalk�n�z, ��nk� siz ona de�il, ruhlar� kabzedene ta'zimen kalk�yorsunuz."

"Namaz�na devam edenlerin namaz�, k�y�met g�n�, onlara nur, burhan ve kurtulu� olur. Ona devam etmeyenler, k�y�met g�n�, nursuz, burhans�z ve kurtulu�suz kal�rlar."

Ras�lullah'a soruldu: Amellerin hangisi hay�rl�d�r? Buyurdular: "Yemek yedirmek, tan�d��na ve tan�mad��na sel�m vermek."

"Camiye cemaate gidenin att�� her ad�m g�nahlar�ndan birini giderir; her ad�mda onun amel defterine bir iyilik yaz�l�r."

Ras�lullah ��yle dua ederdi: "Ya Rabbi! Bor� galebesinden, d��man galebesinden ve d��man sevinmesinden sana s��n�r�m!"

"Allah'a ve �hirete iman eden, misafirine ikramda bulunsun. Allah'a ve �hirete inanan, kom�usuna h�rmet etsin. Allah'a ve �hirete inanan, ya hayr� s�ylesin ya da sussun!.."

Ras�lullah'a sordular: Cennete g�t�ren amel nedir? Buyurdular: "Do�ruluk!. �nsan do�ru olursa itaatli olur, itaatli olunca m�'min olur, m�'min olunca da Cennete girer. Ras�lullah'a tekrar sordular: Cehennem ameli nedir? Buyurdular: "Yalan!. �nsan, yalan s�ylerse f�cir olur, f�cir olursa k�fir olur, k�fir olunca da Cehenneme gider."

Bir g�n Ras�lullah'�n yan�ndayd�m. "Gariplere ne mutlu!.." buyurdular. Bunlar kimlerdir? diye sorduk. Buyurdular ki: "Bunlar, s�r� s�r� fena adamlar aras�nda bir tak�m iyi adamlard�r. Onlar� dinlemeyenler, dinleyenlerden kat kat fazlad�r."

"D�rt s�fatla muttas�f olduktan sonra, d�nyadan ba�ka bir �ey kazanmad��na �nem verme. Bunlar: Em�neti koruma, do�ru konu�ma, g�zel huy ve iffet..."

"Yiyiniz, i�iniz, sadaka veriniz, israfs�z ve tekebb�rs�z giyininiz Allah, nimetlerinin kullar� �zerinde g�r�nmesini ister."

"Bize kar�� silah ta��yan, bizden de�ildir."

"K��m�ze ac�mayan, b�y��m�ze h�rmet etmeyen bizden de�ildir."

"Sizin, k�y�met g�n� bana en yak�n�n�z ve en sevgili olan�n�z�n kim oldu�unu haber vereyim mi? En iyi huylu olanlar�n�zd�r..."

"Zimmet ehlinden birini �ld�ren cennet kokusunu alamaz. Cennet kokusu ise k�rk y�ll�k mesafeden duyulur."

Ras�lullah bana buyurdular: "Senin g�nd�zlerini oru�, gecelerini namaz ile ge�irdi�ini haber ald�m. B�yle yapma. ��nk� cesedinin senin �zerinde hakk� vard�r, g�zlerinin hakk� vard�r, zevcenin hakk� vard�r. Ayda �� g�n oru� tut k�fi..."

Adam�n biri, Allah Ras�l�ne gelmi� ve ona: Sana bey'at i�in geldim. Geride anne ve babam� a�lar-b�rakt�m, dedi. Ras�lullah buyurdular: "Geri d�n, onlar� a�latt��n gibi g�ld�r."

Adam�n biri, Ras�lullah'a gelmi� ve ondan cih�d i�in m�saade istemi�ti. Ras�lullah sordu: Senin ebeveynin hayatta m�? Adam, evet, dedi. Ras�lullah emretti: "D�n ve onlara bak!.."

Bir g�n Allah Ras�l�, cemaate sordular:

"- M�slim kime derler, biliyor musunuz?"

"- Allah ve Ras�l� daha iyi bilir."

"- M�slim, m�sl�manlar�n elinden ve dilinden emin olduklar� kimsedir."

"- M�'min kime denir biliyor musunuz?"

"- Allah ve Ras�l� daha iyi bilir."

"- M�'min, m�'minlerin mallar� ve canlar� konusunda kendisinden emin olduklar� kimsedir. Muhacir, fenal�� terkedendir."

"�ehit olan�n b�t�n g�nahlar� affolunur. Bor� hari�..."

Bir g�n Allah Ras�l�, Hz. Sa'd'� abdest al�rken g�rd� ve ona ��yle dedi: "Sa'd, bu ne israf!.." Hz. Sa'd: Ya Ras�lullah, abdestte de mi israftan sak�naca��z? dedi. Ras�lullah buyurdular: "Akan bir nehir �n�nde olsan�z bile suyu israftan sak�n�n�z."

Bir gece r�yamda, parma��m�n birinde ya�, birinde bal g�rd�m. �kisini de yal�yordum. Sabah r�yam� Allah Ras�l�ne arzettim. Buyurdular: "Sen iki kitab�; Kur'an-� da Tevrat'� da okursun. " Ben, her ikisini de okudum.

Ras�lullah'a sordular: Hicret nedir? Allah Ras�l� cevap verdiler: "Hicret, gizli ve a��k her fen�l�� terketmektir, namaz� k�lmak ve zekat� vermektir. B�yle yaparsan�z, her nerede olursan�z olun muhacirsinizdir..."

(Ahmed b. Hanbel, M�sned, II, 158-226 aras�nda yer alan Abdullah b. Amr b. el- Ass'�n M�snedi).

Kaynak: S�mil Islam ansiklopedisi

Sayfa Ba��

��Dini S?zl?k

Alfebetik S?raya G?re Listele
?hlas Holding a.?. taraf?ndan bas?lan
dini s?zl?kt?r.